Έκθεση για την Ευρωπαϊκή Αγορά Ελαιολάδου - Μάϊος 2024
Η έκθεση της AICA, που μόλις κυκλοφόρησε αυτή την εβδομάδα, κατέγραψε μια σημαντική αύξηση των εκροών ελαιολάδου από την Ισπανία και τα συνολικά διαθέσιμα αποθέματα φαίνεται να βρίσκονται σε κρίσιμο επίπεδο αυτή την περίοδο. Περισσότερες εντάσεις και προκλήσεις επηρεάζουν την αγορά στη μεσογειακή περιοχή.
Καιρικές συνθήκες
Τον Μάιο σημειώθηκαν περιορισμένες βροχοπτώσεις και μέτριες θερμοκρασίες. Τα επίπεδα των υδάτινων αποθεμάτων έχουν βελτιωθεί σημαντικά λόγω των βροχοπτώσεων του Μαρτίου, γεγονός που αναμένεται να δράσει θετικά στην άρδευση του καλοκαιριού. Ωστόσο, τα δύο προηγούμενα χρόνια ξηρασίας έχουν καταπονήσει τους ελαιώνες, γεγονός που εγείρει ανησυχίες ότι αυτό μπορεί να επηρεάσει τις αποδόσεις των δέντρων. Η πρόγνωση του καιρού για τον Ιούνιο είναι θετική, προβλέποντας μέτριες θερμοκρασίες και κάποιες βροχοπτώσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να βοηθήσουν περεταίρω τις προσπάθειες άρδευσης.
Η επικαιροποιημένη κατάσταση των αποθεμάτων στην Ισπανία παρουσιάζεται λεπτομερώς στο παρακάτω γράφημα:
Κατανάλωση
Στο προηγούμενο Focus on Oils, είχε σημειωθεί σημαντική αύξηση της κατανάλωσης ελαιολάδου, προκαλώντας ανησυχίες για πιθανή έλλειψη του. Αναμενόταν ότι οι ιστορικά υψηλές τιμές θα οδηγούσαν σε μείωση της εγχώριας χρήσης και των εξαγωγών. Ωστόσο, αυτός ο μήνας αποκαλύπτει μια διαφορετική τάση, με τις εκροές να φτάνουν τους 84.143 τόνους, υποδεικνύοντας ότι τα επίπεδα κατανάλωσης παρέμειναν σταθερά.
Σύμφωνα με την έκθεση της AICA, και λαμβάνοντας υπόψη τα ελάχιστα μεταβατικά αποθέματα 180.000 τόνων, τα συνολικά αποθέματα πρώτων υλών για την αγορά είναι τα χαμηλότερα των τελευταίων δεκαετιών. Η εκτίναξη των εκροών αυτού του μήνα συνέβαλε στην ανοδική τάση του μέσου όρου κατανάλωσης κατά τους τελευταίους πέντε μήνες, φτάνοντας περίπου τους 79.180 τόνους. Η μέση παραγωγή για το 2024 έχει αυξηθεί κατά 15,34% σε σχέση με τη μέση κατανάλωση του περασμένου έτους και ανέρχεται σε 79.157 τόνους.
Συγκομιδή
Πέντε μήνες απομένουν μέχρι την επόμενη συγκομιδή με τη συνολική σοδειά να ανέρχεται σε περίπου 851.015 τόνους. Τα συσκευαστήρια κατέχουν 170.716 τόνους και οι παραγωγοί διατηρούν 319.912 τόνους. Η απουσία υψηλών θερμοκρασιών κατά τα κρίσιμα στάδια ανάπτυξης των καρπών και οι έντονες βροχοπτώσεις κατά την περίοδο ανθοφορίας έχουν ενισχύσει την αισιοδοξία για μια καλύτερη σοδειά το επόμενο έτος. Οι κανονικές θερμοκρασίες και οι πιθανές βροχοπτώσεις θα μπορούσαν να ενισχύσουν περαιτέρω την ανάπτυξη του ελαιοκάρπου και τη συνολική παραγωγή ελαιολάδου.
Η άποψή μας
Η διαθεσιμότητα του ελαιολάδου παραμένει περιορισμένη μέχρι τον Νοέμβριο και οι προσδοκίες για την επόμενη σοδειά δεν φαίνεται ότι μπορούν να ανακουφίσουν βραχυπρόθεσμα την τρέχουσα έλλειψη. Τόσο τα συσκευαστήρια όσο και οι παραγωγοί αντιμετωπίζουν την πρόκληση της εξισορρόπησης των πωλήσεων και αποθεμάτων πριν από την έναρξη της νέας σοδειάς, ενώ παράλληλα προσπαθούν να εξασφαλίσουν τις καλύτερες δυνατές τιμές εν μέσω της έλλειψης. Η κατηγορία του έξτρα παρθένου ελαιολάδου (EVOO) είναι ιδιαίτερα πιεσμένη λόγω της χαμηλής διαθεσιμότητας, γεγονός που καθιστά δύσκολη την εύρεση ελαιολάδου που μπορεί να περάσει τους ελέγχους ποιότητας.
Τα επίπεδα αποθεμάτων των συσκευαστών παραμένουν παρόμοια με εκείνα των προηγούμενων μηνών, γεγονός που υποδηλώνει ότι αναπληρώνουν μόνο ό,τι πωλούν. Το υψηλό οικονομικό κόστος και η αίσθηση ότι έχουν ελάχιστα αποθέματα πριν από την επόμενη συγκομιδή τους έχουν οδηγήσει στην αποφυγή της υπερ-αποθεματοποίησης.
Η ελληνική αγορά ελαιολάδου αντικατοπτρίζει την τάση στην Ισπανία, η οποία χαρακτηρίζεται από υψηλές τιμές και περιορισμένες συναλλαγές. Παρά τα περιορισμένα αποθέματα, η ζήτηση παραμένει ισχυρή, ωθώντας τις τιμές προς τα πάνω. Ειδικότερα, οι τιμές του EVOO στη Λακωνία έχουν εκτοξευθεί στα 8,70€/kg, ενώ το ελαιόλαδο παρόμοιας ποιότητας από τη Μεσσηνία και την Κρήτη παραμένει πιο οικονομικά προσιτό.
Οι παραγωγοί είναι πρόθυμοι να πουλήσουν στις υψηλότερες δυνατές τιμές λόγω της συνολικής έλλειψης ελαιολάδου, με τους Ιταλούς αγοραστές να προτιμούν το ισπανικό ελαιόλαδο για τις συναλλαγές τους. Ωστόσο, η προσοχή και η αισιοδοξία εστιάζεται πλέον στην επερχόμενη συγκομιδή, η οποία αναμένεται να αποδώσει διπλάσιο όγκο στην Ελλάδα μετά τις σημαντικά χαμηλές ποσότητες που παρήχθησαν την περίοδο 2023/2024.