Έκθεση για την Ευρωπαϊκή Αγορά Ελαιολάδου - Αύγουστος 2024
Καθώς πλησιάζει η έναρξη της νέας σοδειάς ελαιολάδου, στην τελευταία έκθεση της AICA εμπεριέχονται σημαντικές πληροφορίες για την εξέλιξη της αγοράς τον Αύγουστο. Ωστόσο, εν όψει της νέας παραγωγής και λόγω των καλοκαιρινών διακοπών τα ενδιαφερόμενα μέρη του κλάδου απείχαν από μεγάλου όγκου αγορές και ξεκίνησαν την προετοιμασία για το νέο ελαιόλαδο.
Καιρικές συνθήκες
Στην Ισπανία ο καιρός που επικράτησε ήταν καλοκαιρινός χωρίς σημαντικές βροχοπτώσεις, όπως και αναμενόταν. Τα επίπεδα των υδάτινων αποθεμάτων έχουν αρχίσει να μειώνονται σημαντικά, όπως και είναι φυσιολογικό κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τη σημασία των χειμερινών βροχών για την άρδευση των ελαιώνων το καλοκαίρι. Οι προβλέψεις για τον Σεπτέμβριο δείχνουν λίγες πιθανότητες για βροχή, γεγονός που δημιουργεί ανησυχίες για την επερχόμενη σοδειά. Ωστόσο, οι θερμοκρασίες αναμένεται να παραμείνουν ήπιες, αποτρέποντας τη δημιουργία δυσμενών συνθηκών για τα τελευταία στάδια της συγκομιδής της ελιάς.
Η επικαιροποιημένη κατάσταση των αποθεμάτων στην Ισπανία παρουσιάζεται λεπτομερώς στο παρακάτω γράφημα:
Κατανάλωση
Τον Αύγουστο, η συνολική παραγωγή ελαιολάδου, που περιλαμβάνει τόσο την εθνική εμπορική δραστηριότητα στην Ισπανία όσο και τις εξαγωγές, παρέμεινε σταθερή, στους 70.572 τόνους, αντιπροσωπεύοντας μείωση κατά 5% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Η μέση μηνιαία κατανάλωση για το 2024 έφτασε τους 71.144 τόνους. Για να εξασφαλιστεί η βιώσιμη μεταφορά αποθεμάτων για την επόμενη περίοδο, το όριο της κατανάλωσης θα πρέπει να τηρηθεί στους 45.500 τόνους, που απέχει πολύ από τα στοιχεία της μέσης κατανάλωσης των τελευταίων μηνών. Σύμφωνα με την δημοσίευση της AICA, τα ελάχιστα μεταβατικά αποθέματα έχουν οριστεί στους 180.000 τόνους, αλλά τα τρέχοντα πραγματικά αποθέματα της αγοράς προβλέπεται να μειωθούν στους 91.000 τόνους, με την έναρξη της επόμενης καλλιέργειας να απέχει μόλις ένα μήνα.
Η αποψή μας
Η τρέχουσα κατάσταση στην αγορά ελαιολάδου είναι ιδιαίτερα τεταμένη, με τα αποθέματα να πέφτουν κάτω από 300.000 τόνους, που αποτελεί χαμηλό ρεκόρ για την εποχή αυτή. Αυτή η έλλειψη έχει οδηγήσει σε μια σταθερή προσφορά στην αγορά, προτρέποντας τους αγοραστές να παραμείνουν ψύχραιμοι και να αποφύγουν τη βιαστική εκκαθάριση των αποθεμάτων τους. Η περιορισμένη διαθεσιμότητα συμβάλλει σε αυτή τη σταθερότητα παρά τη χαμηλή ποσότητα.
Ωστόσο, η ποιότητα του διαθέσιμου ελαιολάδου είναι ανεπαρκής και η εύρεση εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου με ικανοποιητικό έλεγχο ποιότητας να είναι σχεδόν αδύνατη σε αυτό το σημείο της σεζόν. Κατά συνέπεια, οι μικρές παρτίδες εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου υψηλής ποιότητας να πωλούνται σε υψηλές τιμές ξεπερνώντας τα 8,5 ευρώ/kg. Αντίθετα, το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, το οποίο συχνά υπολείπεται του ιδανικού οργανοληπτικού προφίλ και μοιάζει με την κατηγορία του παρθένου ελαιολάδου, τιμολογείται μεταξύ 7,10 και 7,20 €/kg.
Με το βλέμμα στραμμένο στην επερχόμενη σοδειά, στην Ισπανία προβλέπεται η παραγωγή να φτάσει μεταξύ 1,25 και 1,4 εκατομμυρίων τόνων, ενώ οι υπόλοιπες παραγωγικές χώρες παρουσιάζουν διαφορετικές τάσεις στις προβλέψεις. Αυτή η αβεβαιότητα σχετικά με τις μελλοντικές αποδόσεις αυξάνει τη μεταβλητότητα της τρέχουσας αγοράς.
Ως αποτέλεσμα των σημερινών συνθηκών, οι συσκευαστές υιοθετούν μια προσεκτική προσέγγιση, αγοράζοντας μόνο την αναγκαία ποσότητα για τις άμεσες ανάγκες τους. Αναβάλλουν τα προγράμματα προμηθειών τους μέχρι το 2025, αναμένοντας ότι η κατάσταση θα ξεκαθαρίσει με την πρόοδο της επόμενης σοδειάς.
Μετά τις διακοπές του καλοκαιριού, η αγορά του ελαιολάδου έχει ανακάμψει καθώς πλησιάζει η νέα περίοδος συγκομιδής. Μια βασική ανησυχία για την επερχόμενη σοδειά στην Ελλάδα είναι ο όγκος των βροχοπτώσεων στις περιοχές παραγωγής. Η παρατεταμένη περίοδος ακραίας ζέστης και ξηρασίας -που διήρκεσε πάνω από τέσσερις μήνες- έχει ασκήσει σημαντική πίεση στους ελαιώνες, τα οποία χρειάζονται σημαντικές ποσότητες σε νερό για να προετοιμαστούν πλήρως για τη συγκομιδή. Εάν οι συνθήκες αυτές συνεχιστούν, η περίοδος συγκομιδής σε ορισμένες περιοχές μπορεί να καθυστερήσει.
Αν και η ακριβής πρόβλεψη για τη σοδειά ελαιολάδου στην Ελλάδα παραμένει αβέβαιη λόγω της έντονης εξάρτησής της από τις καιρικές συνθήκες, οι ειδικοί της αγοράς προβλέπουν σημαντική αύξηση της απόδοσης σε σύγκριση με πέρυσι. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι η νέα σοδειά θα μπορούσε να είναι κατά 30-50% μεγαλύτερη. Εν τω μεταξύ, παρά την πρόσφατη απόφαση της Ισπανίας να καταργήσει τον ΦΠΑ από το ελαιόλαδο, η οποία αποσκοπούσε στην ανακούφιση των υψηλών τιμών στο ράφι, η ελληνική κυβέρνηση επέλεξε να μην μειώσει τον ΦΠΑ στο ελαιόλαδο, παρά τις πιέσεις των καταναλωτών και των φορέων του κλάδου.
Η Ιταλία αντιμετωπίζει σημαντική πρόκληση όσον αφορά την επερχόμενη συγκομιδή, καθώς οι εκτιμώμενες αποδόσεις αναμένεται να είναι ακόμη χαμηλότερες από πέρυσι. Περιοχές όπως η Καλαβρία και η Σικελία έχουν πληγεί σοβαρά από τον παρατεταμένο καύσωνα και την έλλειψη βροχοπτώσεων, με αποτέλεσμα την περιορισμένη παραγωγή ελαιολάδου. Η Απουλία αναφέρει επίσης μειωμένη παραγωγή. Η συγκομιδή αναμένεται να ξεκινήσει αργά στις αρχές Οκτωβρίου, με τη συνολική παραγωγή να προβλέπεται σε περίπου 200.000 τόνους. Επί του παρόντος, οι τιμές για το Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο στην Ιταλία παραμένουν υψηλότερες από εκείνες των άλλων δύο κύριων μεσογειακών παραγωγών, κυμαινόμενες μεταξύ 8,80 και 9,30 ευρώ ανά κιλό.