Εβδομαδιαία ενημέρωση για την αγορά Ελαιολάδου
Η αγορά του ελαιολάδου παρουσιάζει αυξημένη δραστηριότητα μετά τις καλοκαιρινές διακοπές. Οι τιμές εμφανίζουν αυξητική τάση σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα και οι προμηθευτές στόχεύουν στην αποδέσμευση των δεξαμενών τους από ελαιόλαδο. Οι ειδικοί μας, μαζί με τη δραστηριότητα στο Wikifarmer, παρείχαν βασικές πληροφορίες για τις τάσεις της αγοράς αυτής της εβδομάδας. Για να κατανοήσουμε καλύτερα αυτές τις κινήσεις, συλλέξαμε επίσης δεδομένα τιμών από την Ένωση των Παραγωγών Ελαιολάδου της Κρήτης, το PoolRed και το Ismea Mercati.
Η τρέχουσα κατάσταση της αγοράς παρουσιάζει την αναμενόμενη τάση για αυτή την περίοδο με το πέρας των καλοκαιρινών διακοπών. Καθώς τα ενδιαφερόμενα μέρη προετοιμάζονται για την επερχόμενη περίοδο συγκομιδής, οι τιμές αυξάνονται την τελευταία στιγμή. Η αύξηση αυτή οφείλεται στην ανάγκη των αγοραστών να αναπληρώσουν τα αποθέματά τους, και με την περιορισμένη διαθεσιμότητα, περαιτέρω μειώσεις των τιμών είναι απίθανες. Η αγορά ωστόσο παραμένει απρόβλεπτη λόγω των προκλήσεων που αντιμετώπισε τη φετινή χρονιά.
Η μεγάλη ένταση που επικρατεί στην αγορά είναι βέβαιο ότι θα παραμείνει μέχρι την έναρξη της νέας εκστρατείας. Οι τελευταίοι διστακτικοί παραγωγοί, οι οποίοι επεδίωκαν να πουλήσουν τα τελευταία αποθέματά τους σε υψηλές τιμές, πιθανότατα θα οδηγηθούν να αποδεχθούν τις χαμηλότερες τιμές λόγω της σοδειάς που ξεκινάει σε ένα μήνα. Η πρώτη έκθλιψη στην Ελλάδα και την Ισπανία αναμένεται να γίνει στα τέλη Σεπτεμβρίου, αν και υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα σχετικά με την ποσότητα και την ποιότητα, κυρίως λόγω των υψηλών θερμοκρασιών κατά τη διάρκεια της. Οι Πορτογάλοι παραγωγοί έχουν ήδη αρχίσει να προσφέρουν Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο από τη νέα καμπάνια, ακόμη και πριν από την έναρξη της συγκομιδής, σε πολύ χαμηλότερες τιμές από τις τρέχουσες. Στην Τυνησία, η επερχόμενη σοδειά αναμένεται να είναι καλή, με βροχοπτώσεις να παρατηρούνται στις κύριες περιοχές παραγωγής.
Όσον αφορά τη νέα σοδειά, η ισπανική παραγωγή αναμένεται να φθάσει τους 1,6 εκατομμύρια τόνους. Ωστόσο, η επίσημη πρόβλεψη θα ανακοινωθεί τον Οκτώβριο από την Junta de Andalucia. Με τον ερχομό της νέας παραγωγής η αγορά μπορεί να δει μια διάσπαση, με το φρέσκο ελαιόλαδο να διατίθεται με υψηλές τιμές, ενώ το περσινό παρθένο ελαιόλαδο μπορεί να έχει χαμηλότερες τιμές.
Στην Ιταλία, η κατάσταση αντικατοπτρίζει εκείνη της Ισπανίας, με τους ενδιαφερόμενους να περιμένουν την επόμενη σοδειά. Υπάρχει μεγάλη ζήτηση για ελαιόλαδο, αλλά η διαθεσιμότητα είναι περιορισμένη, με πολύ λίγο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο στην αγορά. Η επερχόμενη παραγωγή ελαιολάδου αναμένεται να είναι απογοητευτική, εκτιμώμενη σε 200.000 έως 230.000 τόνους, λόγω υψηλών θερμοκρασιών κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Οι αγοραστές δεν προχωρούν στην αγορά «ελιών στα δέντρα» ελόγω της αβεβαιότητας των τελικών αποδόσεων. Στην Ελλάδα, η αγορά άνοιξε ξανά με υψηλότερες τιμές σε σχέση με τα τέλη Ιουλίου, αλλά τις τελευταίες εβδομάδες οι τιμές παρέμειναν σταθερές. Οι παραγωγοί ανησυχούν για τις παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες και την έλλειψη βροχοπτώσεων, οι οποίες έχουν επηρεάσει την άρδευση και τη συνολική παραγωγή.
Το αυξανόμενο ενδιαφέρον των Σλοβάκων για τα υγιεινά και βιολογικά τρόφιμα αποτελεί σημαντική ευκαιρία για το ελαιόλαδο, ιδίως για το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, το οποίο κυριαρχεί στο 78% της αγοράς ελαιολάδου της Σλοβακίας, σύμφωνα με την ICEX Spain Export and Investments. Η Ισπανία αποτελεί κύριο προμηθευτή ελαιολάδου στη Σλοβακία, κατέχοντας σημαντικό μερίδιο με 43,7% σε όγκο και 44,28% σε αξία το 2023, ξεπερνώντας κατά πολύ τους ανταγωνιστές της, με την Ιταλία να είναι ο κύριος αντίπαλος από πλευράς ποσότητας. Οι Σλοβάκοι καταναλωτές, κυρίως ηλικίας 25 έως 50 ετών και επικεντρωμένοι σε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, έχουν συχνά υψηλή αγοραστική δύναμη, γεγονός που τους καθιστά βασικό στόχο για την προώθηση του ελαιολάδου. Ενώ το ισπανικό ελαιόλαδο είναι ευρέως διαθέσιμο στα σλοβακικά σούπερ μάρκετ και θεωρείται μέτριας έως υψηλής ποιότητας, το ιταλικό και το ελληνικό ελαιόλαδο θεωρούνται ανώτερα, εν μέρει λόγω των στοχευμένων στρατηγικών μάρκετινγκ. Για να διατηρήσει την ηγετική της θέση στην αγορά, η Ισπανία πρέπει να επενδύσει σε εκστρατείες προώθησης και εκπαίδευσης για την ανάδειξη των πλεονεκτημάτων του ισπανικού ελαιολάδου. Ταυτόχρονα, οι ιταλικές μάρκες αναμένεται να κερδίσουν μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς, χάρη στην καθιερωμένη παρουσία τους και το στοχευμένο μάρκετινγκ που ακολουθούν. Συνολικά, οι πωλήσεις του ελαιολάδου στη Σλοβακία αναμένεται να αυξηθούν κατά 24,2% σε αξία από το 2023 έως το 2028, ξεπερνώντας τα άλλα φυτικά έλαια.
Μείση τιμών για το ελαιόλαδο στο λιανικό εμπόριο
Τον Αύγουστο, η ισπανική αγορά συσκευασμένου ελαιολάδου είδε αξιοσημείωτες αλλαγές στις συνιστώμενες τιμές λιανικής πώλησης (ΕΠΛ) για τα προϊόντα λευκής ετικέτας σε όλες τις μεγάλες αλυσίδες διανομής. Παρά την τυπικά μειωμένη περίοδο για την εγχώρια κατανάλωση, σημειώθηκε σημαντική αναπροσαρμογή των τιμών. Από τις 21 Αυγούστου, ένας μεγάλος λιανοπωλητής ανακοίνωσε μείωση των τιμών για το ελαιόλαδο σε συσκευασίες του ενός και των τριών λίτρων, μειώνοντας την RRP από 7,62 ευρώ ανά λίτρο σε 6,95 ευρώ. Η μείωση αυτή υιοθετήθηκε γρήγορα από άλλους μεγάλους λιανοπωλητές, λόγω ανισορροπιών στην τιμολόγηση των ραφιναρισμένων ελαιολάδων στην παραγωγή. Η ασυμφωνία μεταξύ του κόστους του λαμπάντε και του αντίστοιχου εξευγενισμένου οδήγησε σε ανεξήγητα χαμηλές τιμές, επιτρέποντας στις μονάδες εξευγενισμού να προσφέρουν σημαντικά χαμηλότερες τιμές λιανικής πώλησης.
Ωστόσο, μια εξαίρεση σε αυτή την τάση παρατηρήθηκε με έναν λιανοπωλητή, ο οποίος μείωσε την τιμή της φιάλης του ενός λίτρου ελαιολάδου κατά έξι λεπτά, καθορίζοντας τη νέα RRP στα 6,89 ευρώ. Ο εν λόγω λιανοπωλητής εφάρμοσε την ίδια έκπτωση και στο έξτρα παρθένο ελαιόλαδό του. Ως αποτέλεσμα, οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν πλέον μια ενιαία τιμή στις περισσότερες αλυσίδες λιανικής, με μικρή μόνο απόκλιση την συγκεκριμένη αλυσίδα. Η κατάσταση αυτή αντικατοπτρίζει την ευρύτερη δυναμική της αγοράς και την επίδραση των προσαρμογών των τιμών στην πηγή στις στρατηγικές τιμολόγησης του λιανικού εμπορίου.