Η Αγορά του Πορτοκαλιού w1

Εβδομαδιαία Ενημέρωση για την Β2Β Αγορά Πορτοκαλιών

Επιστροφή μετά από ένα Διάλειμμα δύο Εβδομάδων

Πολλά έχουν συμβεί στον κλάδο των πορτοκαλιών από την δημοσίευση της τελευταίας μας έκθεσης στις 15 Δεκεμβρίου. Οι εξελίξεις αφορούν πολλές πτυχές της αγοράς: η τρέχουσα κατάσταση στη συγκομιδή πορτοκαλιών και τα αναμενόμενα επίπεδα των τελικώς διαθεσίμων αποθεμάτων έχουν γίνει πιο ξεκάθαρα, όπως και η ζήτηση από τελικούς καταναλωτές και βιομηχανίες τροφίμων. 

Επιπλέον, κινήσεις στο μέτωπο του διεθνούς εμπορίου παρέχουν μια καλή εικόνα της επικείμενης ισορροπίας μεταξύ των διαφόρων παικτών της αγοράς, οι οποίοι επιδιώκουν μέσω των δραστηριοτήτων τους σε διάφορες χώρες να καλύψουν τις ανάγκες των καταναλωτών και των βιομηχανιών. Όλες αυτές οι εξελίξεις βλέπουμε να αντικατοπτρίζονται στις τιμές των προϊόντων. 

Νέα από τη Συγκομιδή - Μετεωρολογικά Φαινόμενα

Όπως μοιραστήκαμε μαζί σας στις προηγούμενες εκθέσεις μας, παρόλο που οι όγκοι παραγωγής σε παγκόσμια κλίμακα αναμένεται να εμφανίσουν άνοδο κατά την τρέχουσα σεζόν, δεν ισχύει το ίδιο και για τις αποδόσεις των καλλιεργειών στην Ελλάδα και την Ισπανία. Μιας και οι εν λόγω χώρες είναι οι κύριοι παίκτες του κλάδου στην Ε.Ε., αυτό εκτιμάται πως θα μειώσει το συνολικό επίπεδο παραγωγής στην περιοχή κατά 2%. 

Η Πορτογαλία επίσης αναμένεται να βιώσει μια πτώση κατά τη σεζόν 2023/24, ενώ στην Ιταλία εκτιμάται πως θα υπάρξει άνοδος. Εντούτοις, αυτή η αύξηση δεν θα είναι αρκετά σημαντική ώστε να εξουδετερώσει την αθροιστικά αρνητική τάση στους όγκους παραγωγής της Ε.Ε. 

Σύμφωνα με την πρόσφατη ετήσια έκθεση για τα εσπεριδοειδή στην Ε.Ε. από το Υπουργείο Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών, ο κοινός παρονομαστής στην αναφερόμενη μείωση της προσφοράς εντοπίζεται στην ξηρασία που βίωσαν εν λόγω περιοχές. Αυτή ήταν αποτέλεσμα της έλλειψης βροχοπτώσεων και των παρατεταμένων περιόδων με υψηλές θερμοκρασίες κατά τους προηγούμενους μήνες. 

Οι παραπάνω παράγοντες είχαν ως συνέπεια τη μείωση των αποδόσεων, μικρότερα μεγέθη πορτοκαλιών, καθώς και υποβαθμισμένη ποιότητα των φρούτων. Οι Ιταλοί παραγωγοί, παρά την ξηρασία που αντιμετώπισαν, κατάφεραν να διατηρήσουν το προφίλ υψηλής ποιότητας των προϊόντων τους μέσω της αξιοποίησης εξελιγμένων συστημάτων άδρευσης. Η χρήση τους βέβαια αποτελεί και μια σημαντική πηγή λειτουργικού κόστους που χρειάστηκε να υποστούν. Παράλληλα, όπως και όλοι οι παραγωγοί διεθνώς, έπρεπε να φέρουν και το βάρος του υψηλού ενεργειακού κόστους (όπως του κόστους των καυσίμων και της ηλεκτρικής ενέργειας), καθώς και των αυξημένων δαπανών για λιπάσματα και προϊόντα φυτοπροστασίας. 

Εξαιτίας αυτών των πηγών αυξημένου κόστους, η επέκταση των εκτάσεων πορτοκαλεώνων έχει περιοριστεί, πράγμα που διαφαίνεται και από το ακόλουθο γράφημα από το FAS-Europe. Πάρα ταύτα, οι τιμές παραγωγού έχουν αυξηθεί, πράγμα που ελάφρυνε τους αγρότες από το βάρος των εξαιρετικά χαμηλών περιθωρίων κόστους της κακής περασμένης σεζόν. 

Ζήτηση για Πορτοκάλια προς Κατανάλωση και Επεξεργασία

Η ίδια έκθεση μας πληροφορεί επίσης πως η καταναλωτική ζήτηση για φρέσκα φρούτα αναμένεται να λυγίσει ενώπιον της επικρατούσας ανοδικής τάσης στις τιμές, καθότι οι καταναλωτές επιδεικνύουν υψηλή ευαισθησία στις τιμές των πορτοκαλιών.  

Εκτιμάται ακόμη πως μικρότερη ποσότητα εσπεριδοειδών πρόκεται να χρησιμοποιηθεί για επεξεργασία εξαιτίας της μειωμένης καταναλωτικής ζήτησης για σχετικά προϊόντα, όπως ο χυμός πορτοκαλιού. Αυτή η υποχώρηση αποδίδεται όχι μόνο στον πληθωρισμό, αλλά και στον αυξημένο ανταγωνισμό που αντιμετωπίζουν αυτά τα αγαθά, κυρίως από εναλλακτικές επιλογές χυμών. Κατά συνέπεια, και η ζήτηση πορτοκαλιών για βιομηχανικούς σκοπούς προβλέπεται πως θα μειωθεί.

Διεθνές Εμπόριο Πορτοκαλιών

Πλησιάζοντας προς το τέλος της σεζόν για τα πορτοκάλια στο Νότιο ημισφαίριο, τα Ευρωπαϊκής προέλευσης φρούτα αναμένεται πως θα κυριαρχήσουν στις αγορές της Ε.Ε. - παρόλαυτα, η τελευταία σε κάθε περίπτωση θα παραμείνει καθαρός εισαγωγέας τους (όπως και όλων των εσπεριδοειδών), και οι εισαγωγές προβλέπεται πως θα αποκτήσουν ακόμη μεγαλύτερη σχετική βαρύτητα έναντι των εξαγωγών. Ο λόγος είναι οι ελλείψεις στην προσφορά εκ μέρους των πιο σημαντικών παραγωγικών χωρών της Ε.Ε. 

Αποτέλεσμα του ανωτέρω θα είναι κάποιες χώρες της Μεσογείου, όπως η Ιταλία, να επωφεληθούν  μέσω υψηλότερων εξαγωγών προς χώρες της Βόρειας Ευρώπης που βιώνουν ελλείψεις στα πορτοκάλια. Βέβαια, όσο η εγχώρια ζήτηση για πορτοκάλια στις εν λόγω χώρες υποχωρεί, παραμένει και το ενδεχόμενο της μείωσης των συνολικών όγκων εξαγωγής προς αυτές.

Η ανάγκη διασφάλισης μιας σταθερής προσφοράς πορτοκαλιών ενόψει των ελλείψεων έχει οδηγήσει κάποιους παίκτες της χονδρεμπορικής αγοράς φρέσκων φρούτων σε τέτοιο σημείο ώστε να συνάψουν συνεργασίες ακόμη και με άμεσους ανταγωνιστές τους από τρίτες χώρες. Αυτό αληθεύει ιδιαίτερα για τους Ισπανούς παίκτες που παρέκαμψαν τις εδραιωμένες Ολλανδικές εταιρίας που κυριαρχούν στην προώθηση των Αιγυπτιακών πορτοκαλιών στην Ευρώπη και διεθνώς. Αντί αυτών, συνεργάζονται πλέον απευθείας με εξω-ευρωπαϊκούς τους ισοδύναμους, όπως Αιγυπτιακές εξαγωγικές εταιρίες. Έτσι βελτιώνονται και οι προοπτικές για τέτοιους παίκτες, οι οποίοι αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουν σοβαρό κίνδυνο λόγω της κρίσης στην Ερυθρά θάλασσα.

Είναι ξεκάθαρο βέβαια, υπό τις τρέχουσες συνθήκες, ότι απαιτείται υψηλή διαφάνεια στις εσωτερικές λειτουργίες των αγροτικών εφοδιαστικών αλυσίδων προς την αποφυγή περιπτώσεων απάτης κατά των τελικών καταναλωτών. 

Κύριες Τιμολογιακές Εξελίξεις στην Ε.Ε. 

Βάσει των τελευταίων στοιχείων που μοιράστηκαν οι εθνικές υπηρεσίες με τη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Ε.Ε., η σχετική σταθερότητα που παρατηρήθηκε τις προηγούμενες εβδομάδες επιμένει. Πάρα ταύτα, η αφθονία στην οποία βρίσκεται το φρούτο σε διεθνές επίπεδο ίσοως οδηγήσει σε ορισμένες περιφερειακές διαφοροποιήσεις, αφού η υψηλή διαθεσιμότητα σε ορισμένες αγορές επιτρέπει συναλλαγές σε αρκετά ανταγωνιστικές τιμές. 

Συνολικά, οι αντιθετικές πιέσεις στη διαθεσιμότητα και τις τιμές από τα μέτωπα της παραγωγής, της κατανάλωσης και του διεθνούς εμπορίου μας καθιστούν αβέβαιους αυτή τη στιγμή ως προς το επίπεδο στο οποίο η αγορά θα ισορροπήσει στο τέλος της σεζόν.